6 yaşındaki oğlum Sarp çizmeyi çok seviyordu. Okulun ilk günlerinde, görsel sanat hocasına sorduk, “Nasıl?” diye. Herkese çocuğunun yaptıkları çok özel geliyor biliyorduk, öğrendik ki Sarp’ın çizim konusunda bir yeteneği yokmuş.
Durun bir dakika!
Resim çizmeye yetenekli olmak ne demek ki, 6 yaşındaki birisi için yetenekli veya yeteneksiz diyebiliyoruz? Çocuğunun yetenekli olmadığını kabul edemeyen bir ebeveyn miyim yoksa?
Bırakalım 6 yaşındaki bir veleti de kendimize bakalım. Ben iyi resim çizemem mesela, yeteneksiz miyim?
Bir konuda başarılı değilsek, o konuda yeteneksiz miyiz?
“Yetenek” sözlük anlamı:
Bir kimsenin bir şeyi anlama veya yapabilme niteliği. Bir duruma uyma konusunda organizmada bulunan ve doğuştan gelen güç, kapasite.Bir kimsenin bir şeyi anlama veya yapabilme niteliği.
Doğuştan gelen güç?
Hadi canım.
Yeni okuduğum bir yazı (İngilizce) çok güzel anlatıyor yeteneğin anlamını. 2 tip zihniyet var diyor:
Sabit zihniyette başarı, akıllı ve yetenekli olduğunu ispatlamakla alakalı. Kendini doğrulamakla alakalı. Gelişim zihniyetinde ise başarı, yeni bir şey öğrenmek için kendini esnetmek, kendini geliştirmekle alakalı.
Birinde başarısızlık, kötü not almak, maçı kaybetmek, reddedilmek, “zeki veya yetenekli değilsiniz” demek. Diğerinde ise, başarısızlık “Gelişemediniz, potansiyelinize ulaşamadınız.” demek.
Sabit zihniyette efor harcamak, kötü bir şey. “Zeki veya yetenekli değilsiniz; yetenekli olsaydınız, efor harcamanıza gerek kalmazdı.” demek. Gelişim zihniyetinde ise, sizi zeki ve yetenekli yapan şey harcadığınız efor.
Belki de çocuğumuza ve kendimize öğretmemiz gereken bu. İlgili olduğumuz konuyla ilgili efor göstermek… Sabit zihniyetli değil, gelişim zihniyetli olmak…
Şu cümleleri
- Ben iyi bir yönetici değilim.
- Dile yetenekli değilim.
- Anlamadığım konular.
ve benzerlerini kuruyorsak, belki de başka bir şey diyoruz:
- Öğrenmek, efor sarf etmek istemiyorum.
- Kendimi bu konuda geliştirmek istemiyorum.
- İlgi duymuyorum.
1 yıl sonunda, Sarp çok ilgi duyduğu için resim çizmeye devam etti, hocaları (sadece görsel sanatlar hocası değil), kompozisyon ve çizimle-hikaye-anlatma konusunda çok yetenekli olduğunu söylüyorlar.
İnsan çocuğunun yetenekli olduğunu duymaktan hoşlanıyor ama biliyorum ki aslında konu yetenek değil. Sadece çizime ilgi duyuyor ve bu konuda kendini geliştiriyor.
Soru, size, bana, herkese:
Hangi konuya gerçekten ilgi duyuyorsunuz ve bu konuda ne yapıyorsunuz?
twitter’da takip et: cturanli